Osmanlı Devletinin Kuruluşuyla İlgili Görüşler - 1

Osmanlı Beyliği'nin başlangıç süreciyle ilgili kaynaklarının yetersizliği, yazılı materyallerin azlığı, ana kaynakların günümüze ulaşmaması gibi nedenlerle bu dönemle ilgili bilgiler sahih (sağlam) değildir.

Bu metinden hareketle Osmanlılar ile ilgili;

I. menşei ve kurucuları,
II. mensup oldukları boy,
III. Anadolu’ya geliş zamanları

Tarih Öğretmeni Ayşe Hanım uzaktan eğitimde öğrencilerinden Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ve bu konuyla ilgili nazariyelerle ilgili öğrendiklerini paylaşmalarını istemiştir. Öğrencilerinin yazılı paylaşımları şöyledir:

Ali : Osmanlı kuruluş sürecinde birçok dinamiğin etkisinden söz edilebilir.
Beyza: Osmanlılarla ilgili nazariyelerin ortak noktaları bulunmaktadır.
Ceren : Osmanlı kuruluş sürecinde yalnız ganimet kazanma isteğiyle savaşıldığı görülmektedir.
Deniz : Osmanlı Devleti'ni kuranlarla Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran halk arasında akrabalık bulunmaktadır.

Osmanlılarda tarih yazıcılığında devletin ve hükümdarların başarılarını gelecek nesillere nakletme amacının güdülmesi;

I. eserlerde hikâyeci bir anlayışın görülmesi,
II. dinî ve hamasi anlatımların ön plana çıkması,
III. nesnel ve belgelendirilebilir verilerin sıklıkla kullanılması

Tarih Öğretmeni Selim Bey, öğrencilerinden ilk dönem Osmanlı tarih yazıcılığı hakkında bilgi vermelerini istemiştir. Öğrencilerinin verdiği bilgiler şunlardır:

Arda : Kronolojik tarih yazma amacı güdülmemiştir.
Burak : Tarih yazarları okuyanları eğlendirmeyi ve eğitmeyi amaçlamışlardır.
Ceyda : Olaylar ve gelişmeler eş zamanlılık içerisinde anlatılmamıştır.

Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinden söz eden Müslüman tarihçiler arasında;

I. El-Ömeri,
II. İbn-i Said,
III. İbn-i Mesut

Aşağıda Osmanoğulları Ailesi'nin kökeni, Anadolu’ya 10. gelişi ve Osmanlı Devleti'nin kuruluşuyla ilgili bir tablo verilmiştir.

Gaza yapan unsurların dinlerini yeni muhitlere götürme gayesiyle hareket ettiklerini, ulemanın da erken dönemlerden itibaren yaptıkları çalışmalarla bu süreci desteklediklerini yazmıştır.
Osman Bey’i Oğuz Kağan’a bağlayan şecerenin, II. Murat Dönemi'nde hanedan siyaseti doğrultusunda oluşturulduğunu savunmuştur.
Osmanlıların, Kayı Aşireti ile alakasının bulunmadığını iddia etmiştir.

Osmanlı Devleti nin ilk dönemlerine ışık tutan seyyah ve tarihçiler arasında;

I. Pachymeres,
II. Nikephoros,
III. İbn-i Batuta

• Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunu “Gaza Tezi” ile açıklamıştır.
• Selçuklu ucundaki demografik (nüfus) potansiyeline sahip ve yüceltilmiş gaza (cihat) ideolojisinin yeni bir Türkiye'nin ve Osmanlı Devleti'nin doğmasına etki ettiğini savunmuştur.

Osmanlı Devleti’nin XIV ve XV. yüzyıllarıyla ilgili tarih kaynakları oldukça yetersizdir.