Osmanlı Devleti'nin Siyasi Varlığına Yönelik Tehditler - 2

1877-1878 Osmanlı Rusya Savaşı’ndan sonra Ayastefanos Antlaşması imzalanmıştır.

Bu antlaşmanın imzalanması,

I. Kıbrıs’ın İngiltere’ye verilmesine

II. Meşrutiyet in ilan edilmesine

III. Berlin Konferansı’nın düzenlenmesine

Avrupa’da Napolyon Savaşları veya ihtilal Savaşları ile bozulan sınırları ve siyasal dengeyi yeniden düzenlemek ve Avrupa’nın geleceğini yeniden belirlemek amacıyla Avusturya Başbakanı Metternich (Meternik) başkanlığında 1815’te Viyana Kongresi toplandı. Kongreye Avusturya, Rusya, Prusya ve İngiltere katıldı. Bu güçler hukuk tanımadan ülke sınırlarının nasıl olacağını kararlaştırdı ve aldıkları kararları baskıyla diğer devletlere de kabul ettirdi.

I. Yunanistanın bağımsız olması

II. Bulgaristan’ın bağımsız olması

III. İtalya’nın siyasal birliğini kurması

IV. Osmanlı Ermenilerinin ilk kez uluslararası sorun haline gelmesi

Şark Meselesi, Osmanlı Devleti’nin ortadan kaldırılması ve topraklarının paylaşılmasıdır.

Buna göre,

I. Kurtuluş Savaşı

II. Birinci Dünya Savaşı

III. Karlofça Antlaşması

1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı Edirne Antlaşması ile sona erdi.

Buna göre;

Osmanlı Yunanistan’ın bağımsızlığını kabul edecek

Sırbistan ve Eflak- Boğdan (Romanya) özerk bir duruma gelecek

Rus ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecek

Prut nehri iki ülke arasında sınır olacak

Bu bilgilerden hareketle Edirne antlaşması ile ilgili,

I. Rusya ekonomik anlamda bir takım haklar elde etmiştir

II. Kafkaslarda Osmanlının egemenlik hakları zedelenmiştir

III. Osmanlı devleti Mora yarımadasını kaybetmiştir.

Avrupa’da rekabet ortamının artması

I. Bloklaşma aşamaların başlaması

II. I. Dünya Savaşı’na zemin hazırlaması

III. Fransa ve Avusturya’nın Avrupa siyasetindeki etkinliğinin artması 

IV. Viyana Kongresi ile oluşturulan Avrupa dengesinin bozulması

93 Harbi sonunda toplanan kongre sonucu Osmanlı devleti ile Rusya arasında Berlin antlaşması imzalanmıştır.

Berlin Antlaşması’nın

I. Makedonya, ıslahat yapılmak şartıyla Osmanlı Devleti’ne bırakılacaktır.

II. Osmanlı Devleti, Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecektir.

III. Bosna-Hersek, Osmanlı Devleti’ne bağlı kalacak ancak Avusturya tarafından yönetilecektir.

Ermeniler, Osmanlı azınlıkları içerisinde sadık bir toplum olmalarına rağmen zamanla Osmanlı Devleti’ne isyan etmişlerdir.

1856 Paris Antlaşması’nda yer alan “Osmanlı topraklarının bütünlüğüne saygı ve topraklarının Avrupalı devletler garantisinde olacak ilkesi” Berlin Kongresi’nde yer almamıştır.

1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı Osmanlı ordularının yenilgisi ile sonuçlanmış ve Edirne antlaşması imzalanmıştır.

Osmanlı Devleti’nin başarısız olmasında,

I. Yeniçeri Ocağı yeni kaldırılması

II. Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması

III. Osmanlı Ordusu'nun hazırlıksız yakalanması

Fransa 1798 yılında bir Osmanlı toprağı olan Mısır’ı işgal etmiştir.

Fransa’nın Mısır’ı işgal etmesinin nedenleri arasında,

I. Süveyş kanalı üzerinden Hindistan’a ticaret yapmayı hedeflemek,

II. İngiltere’nin Hindistan’daki gücünü zayıflatmak,

III. 7 yıl savaşlarında kaybettiği yerlerin telafisini yapmak

Bükreş  antlaşması ile ilk ayrıcalıklarını aldılar.

Edirne antlaşması ile yarı bağımsız oldular.

Berlin antlaşması ile bağımsız oldular.

Sedan Savaşı Almanya’nın siyasi birliğinin sağlanmasında en etkili savaşlardan biri olup Almanya bu savaş ile Alsas Loren bölgesini ele geçirmiştir.

Rusya Osmanlı Devleti ile 93 Harbi sonucunda 1878 Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması’nı imzalamıştır.

Fakat Ayastefanos Antlaşması yürürlüğe girmemiş bunun yerine 1878 tarihinde imzalanan Berlin Antlaşması yürürlüğe girmiştir.

Ayastefanos antlaşmasının yürürlüğe girmemesinin nedenleri arasında,

I. Rusya’nın anlaşmanın bazı maddelerine itiraz etmesi,

II. Osmanlı Devleti’nin antlaşmayı kabul etmemesi,

III. 93 Harbi'nde çok yorulan Rusya’nın Avrupalı devletlere karşı yeni bir savaşı göze alamaması,

Osmanlı Devleti’nce milleti sâdıka olarak anılan Ermeniler, dış devletlerin etki ve kışkırtmalarıyla sorun çıkarmaya başlamış, milliyetçilik akımının etkisine kapılmışlardır.

Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması ile Şark Meselesini Rusya’nın kendi lehine çözmesi Avrupalı devletlerin tepkisine neden olmuştur.