Osmanlı Sosyo Ekonomik Yapısında Değişiklikler - 1

Osmanlı ekonomisinin bozulması ve dışa bağımlılığın artmasında,
I. Coğrafi Keşifler
II. Sanayi inkılabı
III. Reform hareketleri

I. Osmanlı Devleti’nde görülen,
II.Esham adıyla iç borçlanmaya gidilmesi
III. Ayarı düşük para basılması
IV. Kırpılmış akçe uygulamasında bulunulması

Coğrafi Keşiflerle birlikte yeni yollar bulundukça ipek ve Baharat yolları gibi Akdeniz’e açılan eski ticaret yolları canlılığını kaybetti. Bunun sonucunda Venedik, Cenova, Marsilya gibi limanlar gözden düşerken Lizbon, Bordo, Anvers, Rotterdam, Londra gibi Atlas Okyanusu kıyısındaki limanlar işlek birer ticaret merkezi hâline geldi.
 

Coğrafî Keşiflerin yol açtığı;
zengin bir sınıfın doğması, 
dünya görüşlerinin değişmesi,
Amerika’ya göçlerin yaşanması
durumlarının, Avrupa’da,
I.  Rönesans’ın doğması,
II.  Avrupa’da nüfusun azalması,
III.  skolastik felsefenin zayıflaması,
IV.  merkezî yönetimlerin güç kaybetmesi

XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde tımarlı sipahilerin önemini kaybetmesi ve sayılarının azalması, ücretli kapıkulu askerlerinin sayıca artmasına neden olmuştur.
 

Kapitülasyonun Osmanlı Devleti’ne etkileri özellikle 18. yüz­yıldan itibaren fazlası ile görülmeye başlamıştır.

Coğrafî Keşifler ile birlikte,
I.  Kiliseye duyulan güvenin azalması
II.  Özgür düşünce ortamının gelişmesi
III.  Yüksek miktarda değerli madenin ele geçirilmesi

Geliri yüz bin akçeden fazla olan dirliklere "has” denir. Enüst düzey devlet görevlilerine verilirdi.
Gelirleri yirmi bin ile yüz bin akçe arasında olan dirliklere “zeâmet” denir. Eyalet merkezlerinde oturan üst düzey yöneticilere verilirdi.
Senelik gelirleri üç bin ile yirmi bin akçe arasında olan dirliklere “tımar” denir. Osmanlı Devleti’ne hizmeti olan, düşük kademeli bir kısım görevlilere verilirdi.

Yüzyılın başlarında Avrupa’nın ateş gücü ve askeri etkinliğini fark eden Osmanlı Devleti bu durumu kendi lehine geçirmek ve dengelemek için,
I.  yeniçeri sayısını arttırmak
II.  Ateşli silahlar kullanan Sarıca sekban sınıfları oluşturmak
III.  Avrupa’dan uzmanlar getirmek

Balta limanı ticaret antlaşmasını yaptığımız ülke
Coğrafi keşifleri başlatan iki ülke
16. Osmanlı Devleti’nin ilk kez gerçek anlamda kapitülasyon tanıdığı ülke

……….. bir şahsın devlete ait herhangi bir vergi gelirini belirli süre, yıllık bedel karşılığında toplama görevini üstlenmesi demektir.

Osmanlı Devleti’nde ayan diye tabir edilen taşradaki yöneticilerin zamanla güçlenmesinde
I.  Devletin ayanlara tüfekli asker bulundurma hakkı tanıması
II.  Yeniçeri ocağının zamanla bozulması
III.  Tımar sisteminin zamanla bozulması
 

Osmanlı Devleti’nde;
I.  Haraç
II.  Öşür
III.  Avarız