Padişah Hanedan ve Kanunname-i Al-i Osman - 2

Sultan I. Ahmet Dönemi'nde hanedanın en büyük erkek evladının tahta geçmesi esas kabul edilmiş ve şehzadelerin sancağa çıkması uygulamasına son verilmiştir.

Bu uygulamalara bağlı olarak;

I. kafes usulüne geçilmesi,
II. ekber ve erşed sisteminin benimsenmesi,
III. verasete kesinlik kazandırılması

II. Murat Dönemi'nde Osmanlı sarayına gelen Venedik elçisi Andrea Concolo tarafından kaleme alınan Sultan II. Murat'ın Şehzade Mehmet'e nasihatinde, "Bu dünyada üç türlü insan vardır: Birincisi, aklı ve fikri yerinde, geleceği az çok gören, İkincisi doğruyla yanlışı görebilen, üçüncüsü de hakikatten haberdar olmayıp nasihat de almayanlardır." demiş ve oğluna tavsiyelere kulak vermesini tavsiye etmiştir.

Bu metinde anlatılan ve Türk yönetim kültüründe de yer almış eserler arasında;

I. nasihatnâme,
II. siyasetnâme,
III. cenknâme

Osmanlı padişahları toplanılan meclislerin kararlarına uyup uymama konusunda serbesttiler. Divan ve meclislerde belirlenen esasları dikkate almakla beraber karar alma, uygulama halı ve yetkisi hükümdar uhdesinde olmuştur.

Bu durum meclislerin;

I. planlama,
II. danışma,
III. karar alma

Kanunname-i Al-i Osman'da;

I. maliye,
II. hukuk,
III. yönetim

Kanuni Sultan Süleyman, "Olmaya devlet ü cihanda bir nefes sıhhat gibi." sözünü söylemiş ve sağlık alanında çalışmalar yapmıştır. Nitekim Manisa'da annesi adına Hafsa Hatun Darüşşifası'nı yaptırmıştır. Bu darüşşifada yapılan bimarhanede akıl hastaları tedavi edilmiştir. Bu dönemde devrin ünlü tabibi Merkez Efendi, Valide Sultan'ı tedavi etmek için mesir macunu yapmış, ilerleyen dönemlerde yapılan şenliklerde bu macundan halka da dağıtılmıştır. Darüşşifanın giderleri kurulan vakıf tarafından karşılanmıştır.

Bu parçadaki bilgilerden yola çıkılarak,

I. Akıl ve sinir hastalıklarının iyileştirilmesi amaçlanmıştır.
II. Alternatif tedavi yollarına başvurulmuştur.
III. Sağlık hizmetlerinin ulaşılabilir ve ücretsiz olması hedeflenmiştir.