Röportaj - 1

(I) Röportaj, alanında uzman ve tanınmış kişilerle soru cevap yöntemiyle yapılır. (II) Yazar kendi görüş, bilgi ve düşüncelerini de yazıya katabilir. (III) Konu ile ilgili her türlü fotoğraf, okuyucuyu aydınlatmak amacıyla kullanılır. (IV) Mülakatta ise yalnızca mülakatı yapılan kişinin ve mülakat yapılan yerin fotoğrafı yazıya eklenebilir. (V) Mülakatı yapan kişi konu üzerindeki kişisel görüş ve düşüncelerini metne ekleyemez.

Söylenecek çok söz var elbet Sapanca’ya dair. Söylencesi de var elbet Sapanca'nın. Rivayete göre bir zamanlar verimli topraklar üzerinde varsıl ama cimri ve bencil insanlar yaşamaktadır. Bir gün burayı Adapazarı'nın güneyindeki Erenler Tepesi’nden bir ermiş ziyaret eder; selam verir alan olmaz. Aç susuzdur, konuk eden bulunmaz. Nihayet geçimini sapan yaparak kazanan bir yaşlı buyur eder, yedirir içirir; gecelerler. Ertesi sabah sapancı baba, ermişi Adapazarı'na doğru geçirip uğurlar.

Ak Topraklar romanının konusu; Anadolu’ya girişimiz, Malazgirt ve biz Türkler olunca bunu Dede Korkut ağzıyla anlatmak bana çok olağan geldi. Dede Korkut bizim edebiyat şuuraltımızın, edebiyat genetiğimizin temellerindendir. Dedem Korkut yalnız Türkiye’de değil, bütün Türk dünyasında yaşar. Oğuznameler, Kutadgu Bilig, Divanü Lugati’t-Türk... Türkçeye Dede Korkut dili dense yeridir. Bu yüzden isteseler de istemeseler de bu şuuraltı Türkçe yazılan her eserde hissedilir, su yüzüne çıkar, yansır.

Okur, gazeteciden olayı sadece aktarmasını beklemez; olanaklar ölçüsünde, bu kez de kendisini olayların tanığı yapmasını ister. Gazeteci de olayların basit bir çözümlemesini aktarmakla yetinemez; kendi gözlem ve değerlendirmelerini de katacağı bir metin kaleme almak zorundadır. Sonuçta bu yazı türü olaya sadıktır ve tam bir tanıktır.

I. Hikmet Feridun Es
II. Yaşar Kemal
III. Fikret Otyam
IV. Abdi İpekçi

I. Röportaj yazıları; incelemeye, araştırmaya, gezip görmeye ve somut olgulara dayanır.
II. Amacı konuyu belgesel olarak okuyucuya sunmak, onu konunun içinde yaşatıp aydınlatmaktır.
III. Metne konu olan eşya, yer veya kişi; belge, fotoğraf, istatistik gibi bilgilerle desteklenir.
IV. Olay ve düşünce iç içe olduğundan gezi, deneme, hikâye, anı gibi yazı türlerinden de yararlanılır.
V. Haber değeri olan bir durum, olay veya eşya tarafsız bir biçimde anlatılır.

Süpürge bir obje olarak evlenme geleneklerinde de önemli bir yer tutuyor. Süpürgenin sapına “kabara" denilen iri başlı özel bir çivi çakılması süpürgeyi kullanan kişinin evlenmemiş bir kız olduğunu haber veriyor. Bu tip bir süpürge evin kapısı dışına asıldığında evlenecek çağda kız bulunduğu anlaşılırmış. Bunun diğer manası da bu kızın evine dünürcü beklediğidir. Çeyiz eşyasının arasına konulan aynalı süpürgeler ise uğur ve bereket getireceğine; huzuru, dirlik düzeni sağlayacağına inanılan bir objedir. Anlaşılan odur ki aynalı süpürgeler evlenen kızın çeyizi için de vazgeçilemez eşyalardan biridir.