Tanzimat Dönemi'nde Şiir - 3

I. Şerare
II. Füruzan
III. Sümbüle
IV. Hacle
V. Bâlâdan Bir Ses

I. Recaizade Mahmut Ekrem
II. Ziya Paşa
III. Abdülhak Hamit Tarhan
IV. Muallim Naci
V. Namık Kemal

I. Birinci dönem şairlerine göre daha ağır bir dil kullandılar.
II. Siyasi olaylardan ve devlet yönetiminden uzak durdular.
III. Sosyal konulardan çok, bireysel konuları ele aldılar.
IV. Sanatçılar birinci kuşağa göre daha içe dönük ve uyumlu bir tavır sergilediler.
V. Birinci döneme göre daha anlaşılır, süsten uzak ve halka yönelik bir dil kullandılar.

--- değişik edebî türlerde gücünün yettiği ölçüde eserler kaleme almıştır. Şüphesiz bu edebî türler içinde şiir, ilk sırayı almaktadır. Eski şiir tarzının daha çok şekil üzerindeki değişmelerine örnek olabilecek nitelikte şiirlerinden oluşan Nağme-i Seherden sonra şair, Yâdigâr-ı Şebâb ile muhtevada bir yeniliğe yönelmiş gibidir. --- ise gerek içerik gerek söyleyiş bakımından, yeni bir anlayışla karşımıza çıktığı görülür.

Yeni bir edebiyatın temelini atan Tanzimat sanatçıları, yapısal açıdan divan şiiri geleneğinden kopamamışlardır. Bu onların şiirde yapısal açıdan hiçbir değişiklik yapmadıkları anlamına da gelmez.

Hürriyet kavramını şiirde ilk kez kullanan şairdir. Gazel, kaside, murabba gibi eski nazım biçimleriyle “kanun, vatan, adalet, hak, hukuk” kavramlarını işlemiştir. Divan şiirini abartılı bir biçimde eleştirmiş, onları kocakarı masallarına benzetmiştir.

Batı edebiyatını yakından izleyen Tanzimat şairleri şiirlerinde --- ve --- akımının etkisi altında kalmışlardır.

(I) Tanzimat Edebiyatı’nın birinci dönemi 1860-1876 yılları arasını kapsar. (II) Bu dönemin en önemli temsilcileri Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Abdükhak Hamit Tarhan’dır. (III) Bu sanatçılar sanatı, toplumun aydınlatılmasında bir araç olarak gördüler. (IV) Fransız devrimci yazarlarından esinlenerek zulme ve haksızlığa kalemleriyle savaş açtılar. (V) Önceki şiirlerimizde bulunmayan vatan, millet, hukuk, hürriyet ve meşrutiyet gibi kavramları şiire taşıdılar.