Temel Haklarımızı Öğrenelim - 1

Bir insanın doğuştan sahip olduğu ve insanca yaşayabilmesi için gerekli olan haklara temel haklar denir. Temel haklar, devlet tarafından anayasa ile koruma altına alınmıştır. İnsanlar; yaşamak, eğitim almak, sağlıklı bir yaşam sürmek, özel hayatların gizli tutulmasını istemek, konut sahibi olmak, geçimini sağlamak için çalışma gibi temel haklara sahiptir. İnsanların huzur ve güven içinde yaşamaları için bu hakların korunması ve kullanılması gerekmektedir. Temel hakların ihlal edildiği veya gereksiz yere sınırlandırıldığı bir toplumda insanların mutlu ve huzurlu yaşaması mümkün değildir.

Buna göre;

I. Her insan doğumundan itibaren temel haklara sahiptir.
II. Varlıklı ailelerin temel hakları daha fazla korunmaktadır.
III. Temel haklar ihlal edildiğinde huzursuz bir ortam oluşur.

MADDE 23 

Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir. Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak; seyahat hürriyeti, suç, kovuşturma ve soruşturma sebebiyle suç önlemek amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir. Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti; vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir. Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.

Ülkemizde görülen yeni tip Koronavirüs (COVİD 19) salgınına karşı 65 yaş üzeri ve 20 yaş altı vatandaşların alınan önlemler karşısında sokağa çıkması yasaklanmıştır. Sokakta görülen bu yasak kapsamındaki vatandaşlar, güvenlik güçleri tarafında uyarılmakta, gerektiğinde ise toplum haklarını ihlali ettiği için idari para cezası kesilmektedir.

Mehmet kimliğini kuzeni Yusuf’un evinde unutmuştur. Acil bir durum için kimliği gerekmektedir. Hemen kuzeninin evine giden Yusuf, hızlı hızlı zili çalmıştır. Defalarca zili çalmasına rağmen kapıyı kimse açmamıştır. Bunun üzerine Mehmet kimliğe ihtiyacı olduğundan aceleci davranarak camı kırıp eve girmiş, kimliğini alıp çıkmıştır.

Ülkemizde kadınlar 1930 yılına kadar belediye seçimlerinde, 1933 yılına kadar muhtarlık seçimlerinde, 1934 yılına kadar ise milletvekili seçimlerinde, oy kullanamaz ve temsilci olamazdı. Ancak Atatürk, yaptığı inkılaplarla kadınların önce belediye, sonra muhtarlık en sonda ise milletvekili seçimlerinde hem oy kullanmasını hem de aday olabilmesini sağlamıştır.

Yasin ve Kaya çok iyi arkadaşlardır. Sık sık görüşür ve evlerinde birbirlerini ziyaret ederler. Yine günlerden bir gün Kaya, arkadaşı Yasin’i ziyaret etmek için evlerine gider. Yasin ve Kaya beraber ders çalışırken annesi Yasin’i çağırır. Kaya, arkadaşını beklerken gözüne renkli bir defter çarpar. Dayanamayarak defteri alır ve içine bakar. Defter, Yasin’in günlüğünü yazdığı defterdir. Kaya, arkadaşının günlüğünü okur lâkin unuttuğu arkadaşı Yasin’in haklarından birini ihlal ettiğidir.

Yasin Bey, köşe yazarıdır. Bu hafta yazısında ülkemizde görülen yeni tip Koronavirüs hakkında görüşlerini yazmıştır.