Türkiye'de Ekonomi Politikaları - 1

Türkiye’nin dağlık ve engebeli olması,

I. Ulaşım faaliyetleri
II. Kış turizmi potansiyeli
III. Hidroelektrik enerji üretimi
IV. Tarımda makine kullanımı

Aşağıdaki grafikte, Türkiye’de 2010 yılında ekonomik faaliyetlere göre istihdam edilen nüfusun sektörlere dağılımı verilmiştir.

Türkiye topraklarının;

% 20’si 0-500 m arasında,
% 30’u 500-1000 m arasında,
% 50’si 1000 m’nin üstündedir,

Yukarıdaki verilere göre Türkiye oldukça yüksek ve engebeli bir ülkedir.

Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze kadar Türkiye’nin gelişmesini sağlamak için bazı ekonomik politikalar uygulanmıştır.

Türkiye’deki dağlık alanların kullanım alanları arasında;

I. Hayvancılık
II. Ormancılık
III. Tarım
IV. Sanayi
V. Turizm

Verimli tarım alanlarının olduğu ovalarda sanayileşmenin yaygın olarak yapılması yanlış arazi kullanımıdır.

Türkiye’de ekonomik politikalar içinde mekânsal gelişim farklılıklarının azaltılması ve az gelişen bölgelerin ekonomik gelişimlerinin sağlanması amacıyla birçok proje ve uygulama devreye konulmuştur.

1923-1929 yılları arasında Lozan Antlaşması’nın şartlarından biri olan serbest dış ticaret politikası izlendi (Liberal ekonomi politikaları). 1929 yılında Dünya çapında gerçekleşen büyük ekonomik kriz sebebiyle Türkiye devletçi politikalara geçiş yaptı. 1950 yılına kadar bu devletçi politikalar sürdürülmüştür. Aşağıdaki grafikte ise ihracatın ithalatı karşılama oranları yıllara göre gösterilmiştir. Eksi değerler Türkiye’de ithalatın, ihracattan fazla olduğu yılları göstermektedir.

John Steinbeck’in eseri olan Gazap Üzümleri, 1930’larda ABD’ye büyük hasarlar veren Büyük Ekonomik Buhran döneminde geçen bir hikâyeye odaklanır. Doğup büyüdükleri yerden kuraklık, işsizlik ve ekonomik ve sosyal kriz nedeniyle ayrılmak zorunda kalan Joad ailesinin yaşadığı sorunlar ancak başka bir şehirde gittiklerinde çözülebilecek cinstendir. Kitabın odaklandığı Büyük Ekonomik Buhran sadece ABD’yi değil, Türkiye’nin de içinde bulunduğu birçok ülkeyi etkilemiştir.

I. Transit kara ve deniz yolları üzerindedir.
II. Batısında gelişmiş Avrupa ülkeleri, güneydoğusunda petrol zengini Orta Doğu ülkeleri bulunur.
III. Petrol ve doğal gaz boru hatlarının taşınmasında önemli bir enerji koridorudur.
IV. Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin dışarıyla olan deniz ulaşımının geçiş güzergâhındadır.
V. İklimin ılıman olmasına ve dört mevsimin görülmesine neden olur.

1923-1929 yılları arasında Lozan Antlaşması’nın şartlarından biri olan serbest dış ticaret politikası izlendi (Liberal ekonomi politikaları). 1929 yılında Dünya çapında gerçekleşen büyük ekonomik kriz sebebiyle Türkiye devletçi politikalara geçiş yaptı. 1950 yılına kadar bu devletçi politikalar sürdürülmüştür. Aşağıdaki grafikte ise ihracatın ithalatı karşılama oranları yıllara göre gösterilmiştir. Eksi değerler Türkiye’de ithalatın, ihracattan fazla olduğu yılları göstermektedir.

Sadece yukarıda verilenlere göre,

I. Liberal ekonomik politikalar Türkiye ekonomisini olumsuz yönde etkilemiştir.
II. Devletçi ekonomiye geçiş ihracatın, ithalattan fazla olmasına sebep olmuştur.
III. Türkiye’de en fazla ihracat 1947 yılında gerçekleşmiştir.

1950-1960 arası dönemde,

I. Çok partili hayata geçilmiştir.
II. Bu dönem devletçi ekonomi politikaları izlenmiştir.
III. Alt yapı alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır.
IV. Kalkınma planları uygulanmıştır.

1980 sonrası dönemde,

I. 24 Ocak ekonomik kararlarının alındığı dönemdir.
II. Bu dönemde IMF’den borç alınmış ve iki büyük kriz yaşanmıştır.
III. Bu dönemin ekonomi politikaları devletçi ekonomi politikalarıdır.
IV. Bu dönemde dış ticaret açığı hiç verilmemiştir.

Türkiye’de 1923 yılından günümüze kadar farklı dönemlerde farklı ekonomi politikalarının uygulanmasında,

I. Ülke içi siyasi gelişmeler ve değişimler.
II. Dünya çapında yaşanan ekonomik gelişmeler.
III. Ülkede yaşanan doğal afetler
IV. Dünya savaşları