11. Sınıf: Coğrafya - 2. Ünite: Beşeri Sistemler - Türkiye'de Nüfus Politikaları ve Etkileri Test Soruları
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
Türkiye’de 2014 yılından sonra yapılan bazı yasal düzenlemeler şunlardır:
Doğum yapan annelere çocuk sayısına göre maddi destek verilmesi.
Çalışan anneler için çalışma sürelerinin kısaltılması, doğum izinlerinin artırılması ve bakıcı yardımı yapılması.
Türkiye’de 1938 yılında yapılan düzenleme ile evlilik yaşı erkeklerde 17’ye kadınlarda 15’e düşürülmüştür.
Buna göre yapılan düzenlemenin
I. Doğum oranlarının yükselmesi
II. Nüfus artış hızının düşmesi
III. Nüfusun yaş ortalamasının düşmesi
IV. Yaşlı nüfus oranının yükselmesi
Türkiye’de nüfus artış hızına yönelik uygulanan nüfus politikaları dört dönem hâlinde ele alınmaktadır.
I. 1923-1965 Dönemi
II. 1965-1980 Dönemi
III. 1980-2005 Dönemi
IV. 2005’ten Sonrası
Türkiye’de 1923-1965 döneminde nüfus artış hızının yükseltilmesine yönelik nüfus politikaları benimsenmiştir.
Türkiye’de Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda belirlenen bazı nüfus politikaları şunlardır:
Tedbir alınmaması durumunda Türkiye’de 2038 yılından itibaren çalışma çağı nüfusunun, 2050 yılından sonra ise toplam nüfusun azalmaya başlayacağı tahmin edilmektedir.
I. Bebek ölüm hızının gerilemesi
II. Ortalama yaşam süresinin uzaması
III. Yaşlı nüfus oranının yükselmesi
IV. Ortanca yaşın azalması
V. Çocuk nüfus oranının yükselmesi
Cumhuriyetin kurulduğu dönemden 1960’lı yıllara kadar uygulanan temel nüfus politikası nüfus artış hızını yükseltmeyi hedeflemektedir.
I. Nüfusun sağlık, eğitim, barınma ve beslenme imkânlarının artırılması
II. Sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetlerinin yaygınlaştırılması
III. Çok çocuklu ailelere hazine arazisinden toprak dağıtılması
IV. Evlenme yaşının erkeklerde 17 kadınlarda 15’e düşürülmesi
Aşağıdaki grafik TÜİK verilerine göre Türkiye’de nüfus artış hızının 1965-2018 yılları arasındaki değişimini göstermektedir
Aşağıda Türkiye’nin nüfus artış hızı üzerinde etkili olan bazı durumlar verilmiştir.
I. 1939 yılında Hatay’ın halk oylaması ile Türkiye’ye katılması.
II. İkinci Dünya Savaşının sona ermesiyle silah altında tutulan erlerin terhis edilmesi.
III. Türkiye’den 1960’lı yıllarda başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkelerine işçi göçlerinin yapılması.
IV. Lozan nüfus mübadelesi kapsamında Yunanistan’da yaşayan Türklerin Türkiye’ye göç etmesi.
V. Kırdan kente yapılan göçler sonucu kırsal nüfus oranının azalması.
Türkiye’de 1965-1980 döneminde nüfus artış hızının düşürülmesine yönelik bir dizi önlem alınsa da nüfus artış hızı düşürülememiştir. Bu durum bir çok demografik sorunu beraberinde getirmiştir.
Geçmişten günümüze Türkiye’nin nüfus yapısındaki değişim incelendiğinde doğurganlık hızının özellikle 2000’li yılların başından itibaren düşüş eğiliminde olduğu görülmektedir.
Türkiye’de ilk kez 1982 Anayasası’nda yer alan ve ailelere istedikleri zaman, istedikleri sayıda çocuk sahibi olma hakkı veren aile planlamasıyla nüfus yapısında önemli değişiklikler meydana gelmiş, nüfus artış hızı belirgin şekilde düşmüştür.
Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar geçen süreçte nüfus artış hızına yönelik farklı politikalar uygulanmıştır. 1960 yılına kadar nüfus artış hızının yükseltilmesi hedeflenirken 1965-1980 döneminde nüfus artış hızının düşürülmesine yönelik politikalar uygulanmıştır.
1923 ile 1963 yılları arasında Türkiye’de nüfus artış hızını artırmaya yönelik politikalar benimsenmiştir. Benimsenen bu politikalar sonucunda 1940-1945 dönemi hariç, nüfus artış hızı sürekli artmıştır.
Türkiye’de 1980'li yıllardan 2000’li yıllara kadar nüfusun niteliğini iyileştirmeye yönelik nüfus politikaları benimsenmiştir.
Bu dönemde,
I. Eğitim
II. Sağlık
III. Ulaşım
IV. Beslenme
V. Barınma
Türkiye’de 1965 yılında ilk olarak Nüfus Planlaması Kanunu çıkarılmış, nüfus artış hızının yükseltilmesine yönelik politikalardan vazgeçilmiş ve nüfus artış hızı düşürülmeye çalışılmıştır.
Bu durumun nedenleri arasında,
I. Tarımda makineleşmenin artması
II. Ölüm oranlarının azalması
III. Ulaşım ve enerji yatırımlarının artması
IV. Kişi başına düşen milli gelirin yükselmesi