Uluslararası Örgütler - 2

I. Uluslararası alanda iş birliği ve uyumun artması
II. Uluslararası ortak hareket bilincinin gelişmesi
III. Global sosyal ve toplumsal değişimlerin yaşanması

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ); 25 Haziran 1992 tarihinde Türkiye’nin öncülüğünde kurulan ekonomik ve bölgesel bir örgüttür. Merkezi İstanbul’da olan KEİ’nin amacı, üye ülkelerin mevcut potansiyellerinin yanı sıra coğrafi yakınlık ve ekonomik anlamda birbirlerini tamamlayan özelliklerinden yararlanmaktır. Böylece üye ülkeler arasında ekonomik, teknolojik ve sosyal ilişkilerin geliştirilmesi sağlanacak ve Karadeniz Havzası bir barış, istikrar ve refah bölgesi hâline gelecektir.

Toplantılarını her yıl New York’ta yapan BM Genel Kurulu; yerel, bölgesel veya küresel sorunların görüşüldüğü örgütün ana istişare organıdır. Üye ülkelerin birer oy hakkı bulunmakla birlikte BM Genel Kurulunda alınan kararların devletler açısından bağlayıcılığı yoktur. Alınan bütün kararları Güvenlik Konseyi’nin veto etme yetkisi vardır. Güvenlik Konseyi; 5 daimi üye ile dönüşümlü olarak her iki yılda bir değişen 10 geçici üyeden oluşur. Konseyin esas görevi, BM’nin amaç ve ilkeleri çerçevesinde uluslararası barış ve güvenliği sağlamaktır.

D-8, nüfuslarının çoğunu Müslümanların oluşturduğu ülkelerin bir araya gelerek kurduğu uluslararası bir örgüttür.

Merkezi İstanbul olan ve 1992 yılında kurulan Karadeniz Ekonomik İşbirliği örgütü, üyesi ülkelerin potansiyellerinden, coğrafi yakınlıklarından, ekonomilerinin birbirlerini tamamlayıcı özelliklerinden yararlanarak aralarındaki ikili ve çok taraflı ekonomik, teknolojik ve sosyal ilişkilerini çeşitlendirmeleri ve daha da geliştirmeleri, böylelikle Karadeniz havzasının bir barış, istikrar ve refah bölgesi olmasını amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için seçilen araç ise ekonomik işbirliğidir.

Uluslararası örgütler bölgesel örgütler ve küresel örgütler olmak üzere ikiye ayrılır.

Dünya petrol üretiminin %40’ını karşılayan ve petrol ihracatçısı olan OPEC ülkeleri, ilgili enerjiyi ithal eden Türkiye’yi ekonomik anlamda doğrudan etkilemektedir. Bu durum, OPEC’in fiyat istikrarı sağlamak için üretimi azaltma veya artırmaya dönük faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca OPEC ile Türkiye arasındaki ilişkilerin diğer bir yönü OPEC Uluslararası Kalkınma Fonu (OFID) tarafından Türkiye’de sağlanan kredilerdir. Buna yönelik OFID ile imzalanan anlaşma kapsamında Türkiye’ye İstanbul-Ankara Demir Yolu Geliştirme Projesi için 35,8 milyon dolarlık kredi verilmiştir.

Birleşmiş Milletler'in uluslararası sosyal, ekonomik, kültürel ve çevresel sorunlara ortak çözüm arayış için kurulmuş birçok yardım organı vardır.

Gelişen Sekiz Ülke (D-8); üye ülkeler arasındaki ekonomik ve ticari iş birliğini ön planda tutarak gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomisindeki konumunu iyileştirmeyi amaçlayan bir kuruluştur. Ayrıca D-8’in ticari ilişkileri çeşitlendirerek yeni fırsatlar oluşturma, uluslararası düzeyde karar alma mekanizmalarına katılımı artırma ve yaşam standartlarını yükseltmeye yönelik amaçları da vardır. D-8,15 Haziran 1997’de İstanbul’da kurulmuştur.

Avrupa Birliği (AB); temeli 1951 yılında imzalanan Paris Anlaşması sonucu oluşturulmuş bir örgüttür. Bu anlaşma kapsamında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kurularak kömür ve çelik üretimi ile ticaretin geliştirilmesi hedeflenmiştir. 1957 yılında bu ülkeler arasında Roma Antlaşmasıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM) kurulmuştur. 1965 yılında mevcut üç örgüt, Avrupa Toplulukları (AT) adıyla tek çatı altında birleştirilmiştir. 1992 yılına gelindiğinde Hollanda’nın Maastricht kentinde imzalanan Avrupa Birliği Antlaşmasıyla örgüt günümüzdeki ismini almıştır.