Uzay Araştırmaları - 1

Astronotların uzaya uyum sağlamalarını sağlayan özel kıyafetleri vardır. Bu özel kıyafetler, Dünya’dan farklı olan uzay şartlarının olumsuz etkilerini astronotlara hissettirmeyerek onların uzayda araştırma yapmalarına imkan sağlar.

Bu kıyafetler astronotları, 

I. Yer çekimsiz ortam 

II. Düşük sıcaklık

III. Susuzluk 

IV. Radyasyon

Bilgi: Bilim insanları düzgün ve net görüntü alabilmek için gözlemevi kurulacak yerlerin tespitinde seçici davranırlar. Bu seçimde ışık kirliliği, ortamın nemi, hava olayları, hava kirliliği ve deprem kuşakları gibi kriterler önemli rol oynar. 

Bir ülkede optik gözlemevi kurmak isteyen yetkililer uydulardan aldıkları verilerle X, Y, Z ve T bölgelerine ait aşağıdaki tabloyu oluşturuyor.

100 kg ve altında yer alan uydulara mikroelektronik uydular adı verilir. Bu uydular Dünya’dan yaklaşık 400 km irtifadaki yörüngesine yerleştirilerek gözlem yapılır.

Yukarıda Türk Havacılık Sanayi’nin mikroelektronik uydular konusunda hazırladığı bir görsel verilmiştir.

                                                                           MOZAİK HABER

En büyük amacı, herhangi bir kısıtlama olmadan Dünya üzerindeki her bölgeden askeri istihbarat sağlamak için yüksek çözünürlüklü görüntü elde etmek olan Göktürk -1 uydusunun kamera sistemi ve bazı elektronik bölümlerini tedarik eden bir ülke, Türkiye’nin böyle bir teknolojik kabiliyete sahip olmasını istememişti. Bu yüzden uyduyu uzaya gönderecek Fransız şirkete baskı kurmuştu. Bu etkiler yüzünden 2012 yılında Göktürk - 1’in gönderimi askıya alınıp benzer görevi olan Göktürk - 2 uydusu Çin tarafından Dünya’nın yörüngesine gönderilmişti. Fransız şirket geçtiğimiz hafta Türkiye’nin şartlarını kabul edip Göktürk -1 uydusunu uzaya gönderdi. (12 Aralık 2016)

Aşağıda uzay araştırmalarında kullanılan bazı uzay araçlarına ait görseller verilmiştir.

Uzay çöpleri, roketlerden çıkan istemli yahut istemsiz parçalar, civatalar gibi bağlantı ekipmanları, astronotların kullandığı eşyalar, görevini tamamlamış uydu, işlevini yitirmiş uydu parçaları ya da çeşitli uzay araçlarının bıraktığı atık malzemeler olarak tanımlanmaktadır. Bir ilaç tableti boyutlarındaki uzay çöpü saatte 15 bin km sürate ulaşabilmektedir. Bu durum bir çok uydu ve roket açısından son derece tehlikelidir. Örneğin 30 gramlık bir cismin bir uzay istasyonuna çarpması, istasyona bir tırın çarpması kadar büyük etki yaratabilmektedir.

Kerim Öğretmen fen bilimleri dersinde anlatacağı konu ile ilgili olarak sınıfa tasarlamış olduğu posteri getirmiştir.

1957 yılında fırlatılan ve Dünya’nın ilk yapay uydusu olan Sputnik 1’den sonra uzaya yaklaşık 6000 uydu gönderildi. Ancak sadece bu uyduların 1000’e yakını şu an hizmet vermeye devam etmektedir. Bu uzayda bol miktarda uzay çöpü oluşturduğumuz anlamına geliyor.

Bilgi: Çeşitli araçlarla uzaya çıkılmasını sağlayan, uzayda yapılan araştırma sonuçlarını Dünya’ya ulaştıran teknolojilere “uzay teknolojisi" adı verilir.

Uzay mekikleri de bu teknolojik ürünlerden biridir. Uzay mekikleri roketler gibi hızla yükselebilen, uçaklar gibi manevralar yapabilen ve tekrar yere inebilen, birçok kez kullanılabilen uzay araçlarıdır. Gök biliminin yeniden kullanılabilen ilk araçlarıdır.

Türkiye’nin ilk milli yer gözlem uydusu RASAT T.C. Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından sağlanan mali kaynaklarla TÜBİTAK UZAY tesislerinde tamamen Türk mühendisleri tarafından tasarlanmış ve üretilmiştir. RASAT uydusu 17 Ağustos 2011 tarihinde fırlatılarak yörüngesinde görüntüleme operasyonlarına başlamıştır. RASAT uydusunun tasarım ömrü bu sınıftaki diğer Ar - Ge uydularında olduğu gibi 3 yıl olarak belirlenmiş olmakla birlikte 17 Ağustos 2019 tarihinde yörüngede 8. yılını doldurmuştur. Bu süre zarfında tüm hedeflerine başarıyla ulaşmış olan RASAT uydusu hâlen tam kapasite ile göreve devam etmektedir. RASAT uydusundan elde edilen görüntüler akıllı tarım uygulamaları, şehir planlama çalışmaları, haritacılık, afet izleme gibi bir çok alanda katkı sağlamaktadır.

Yukarıda ilk milli yer gözlem uydumuz RASAT hakkında bazı bilgiler verilmiştir.