Yazının Gelişimi - 2

• Sümerler
• Fenikeliler
• İyonlar

Anadolu’nun tarih öncesi dönemi, MÖ II. binin ilk
çeyreğinde Asurlu bir grup tüccarın Eski Asur lehçesinde
yazmış olduğu kil tabletler aracılığıyla başlamış
ve bu sürecin başlangıcında da en önemli merkez
Kayseri’nin kuzeydoğusunda bulunan Kültepe 
Kaniş yerleşimi olmuştur.
 

Buna göre;
 

I. Asur egemenliğinin Orta Anadolu’ya kadar yayıldığı,
II. iki bölge arasında etkileşim yaşandığı,
III. Anadolu'da tarihi devirlerin Mezopotamya’dan sonra başladığı

insanlığın ilk dönemlerinde görülen;
 

I. avcılık,
II. tarımsal üretim,
III. ticaret

Sümerlerin MO 3500'lü yıllarda ortaya çıkardığı çivi yazısını;
 

I. tapınakların muhasebe kayıtları,
II. ziraat ve ticaret belgeleri,
III. hukuki metinler,
IV. gümüş ve altın sikkeler

Her toplum, yazıyı devraldığı toplumun dilinden ve kültüründen
etkilenmiştir. Böylece toplumlar arasında yazı
geçişiyle birlikte dil etkileşimi de yaşanmıştır.
 

Buna göre;
 

I. Hitit ve Urartuların çivi yazısını kullanmaları,
II. Yunanlıların Fenike alfabesini geliştirmeleri,
III. Kadeş Antlaşması’nın Akadca metninin oluşturulması

Mezopotamya’da yapılan kazılarda M.O. IV. bin yıla ait
kilden yapılma keseciklerin içine konulan hesap taşları
bulunmuştur. Bu kilden keseciklerin içine konan hesap
taşları, belli bir malı temsil eder ve üzerlerinde çeşitli
çizikler, delikler bulunur veya doğrudan form olarak
temsil ettiği nesneye benzemektedirler.

Sümerlerin MÖ 3200 yıllarında geliştirdiği çivi yazısı,
Ön Asya’da üç bin yıla yakın bir süre boyunca Akad,
Asur, Babil, Pers, Hitit ve Urartu gibi birçok toplum
tarafından kullanılmış; Fenike kıyılarında geliştirilen
alfabe yazısına da öncülük etmiştir.
 

Yalnız bu bilgiye göre Sümerlerle ilgili olarak;
 

I. ilk Çağ’ın en etkin siyasi gücü olduğu,
II. tarihi devirlere geçtikleri,
III. pozitif bilimlerin temellerini attıkları