8. Sınıf Türkçe 1. Ünite : Fiilimsiler - Zarf-Fiil Test Soruları
TestSorular'da sadece oturum açmış öğrenciler çözdükleri testlerden puan kazanabilir.
Yok benim amacım puan toplamak değil sadece kendimi geliştirmek istiyorum diyorsan, sorular seni bekliyor.
(I) Kaybolmaya yüz tutan “keçecilik” mesleği ve onun bilinmeyen hikâyesini, elektrikli süpürgenin icat edildiği günden bugüne geçirdiği aşamaları ve ilk günlerden başlayarak dağcılık sporunu anlattık. (II) Etrafınıza bakınca görebileceğiniz öyle değişik canlılarla dolu ki bu dünya. (III) Ve biz ne kadar şanslıyız; bu canlılardan çoğuna ülkemizde rastlamak mümkün. (IV) Şapkalı mantarlar ve denizyıldızları da işte bu farklı canlı türlerinden birkaçı...
Fiillerden türeyen ve yüklemde bildirilen işin zamanını, yapılış biçimini, sebebini veya amacını gösteren eklere zarf fiil denir.
Sanırım 1992’deydi. Bir gün Cağaloğlu’nda bir kitapçıya girmiş ve çocukların üzerinde evde uygulamaya çalıştığım şeyleri birkaç cümleyle özetleyerek, “Çocuk yetiştirme üzerine, şu şu özelliklere sahip bir kitap var mı?” diye sormuştum. Kitapçı bana, “Beyefendi, siz bu anlattıklarınızı kitap hâlinde yazsanız da bassak!” deyince böyle bir cevap beklemediğim için şaşırmıştım. Bu kitabı yazmamdaki ilk teşvik bu olmuştu.
Nasıl oyunlar oynadığınızı hatırlıyor musunuz? Burada sözünü ettiğimiz golf ya da tenis gibi oyunlar değildir. Çocukken oynadığınız ip atlama, tahta sopadan yapılmış atlara binme, saklambaç vb. gibi oyunlardır. Mutluluğu korumanın bir yolu da çocukken oynadığınız oyunları hatırlamaktır.
(I) Türk Dili dergisinde yayımlanan yazılarda ileri sürülen görüşler yazarlara aittir. (II) Dergide yayımlanan her türlü yazı ve şiirin yayın hakları Türk Dil Kurumuna aittir. (III) Türk Dili dergisinde yayımlanan her türlü yazı ve şiir, Türk Dil Kurumunun yazılı izni olmadan bir başka yerde yayımlanamaz. (IV) Ancak; yazı, şiir ve fotoğraflar kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir.
“Çocuk sürekli ağlıyordu.” cümlesinde “ağlıyordu” sözcüğü “çekimli fiil”dir ve cümlenin yüklemidir. “Bebek ağlayınca annesi geldi.” cümlesinde ise “ağlayınca” sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte zarf görevinde olduğu için “zarf-fiil”dir.
Serpilmeye başladı yağmur ince ince
Son yokuş noktasından düzlüğe indiğimiz anda
Bu olaylar yaşanırken ben mışıl mışıl uyuyormuşum.
Zarf -fiiller cümleye durum ve zaman anlamı katabilir:
Bu kötü dağ yolunda bata çıka ilerliyoruz. (Durum anlamı)
Futbol oynarken ağır bir sakatlık geçirdim. (Zaman Anlamı)
Aşağıda zarf-fiiller hakkında bilgi verilmiştir:
• Fiil kök ve gövdelerine “-ken, -madan, -ip, -arak, -dıkça, -ınca, -meksizin, -ken, -diğinde” ekleri getirilerek türetilir.
• Zarf-fiiller çekim eklerini alabilir.
• “-ma, -me” ekleriyle olumsuzu yapılabilir.
Buna göre,
I. En güzel günlerimizi çocukken yaşadığımızı çok geç fark ettik.
II. Çocuklar, parkta bir sağa bir sola koşarak oyun oynuyorlardı.
III. Ambulansın sesi duyulunca araçlar yolun kenarına çekildi.
IV. Öğrenciler, tatil günlerinde dur durak bilmeksizin soru çözdü.